İşletmeler için nakit akışı oksijen gibidir; satış kâğıt üzerinde kâr gösterebilir, fakat tahsilat gecikirse operasyonlar aksar, tedarik zinciri kırılır ve yatırım planları ertelenir. Şirket alacaklarının zamanında ve doğru yöntemle toplanması, sadece finans departmanının değil, pazarlama, satış ve tedarik süreçlerinin de sürdürülebilirliği açısından kritiktir. Bu noktada deneyimli bir İzmir icra avukatı, hukuki araçları doğru sırayla kullanarak süreci hızlandırır, masraf/tahsilat dengesini gözetir ve gereksiz riskleri azaltır. Strateji, disiplin ve doğru hukuki yönlendirme birleştiğinde, “deftere yazılı alacaklar” kasa akışına dönüşür.
Alacağın Hukuki Niteliğini Doğru Tanımlayın
Tahsilatın ilk basamağı, alacağın dayanağını netleştirmektir. Sözleşme, teklif–onay, sipariş formu, e‑fatura/e‑arşiv fatura, sevk irsaliyesi, teslim–tesellüm tutanağı, cari mutabakat, garanti/teminat mektubu, çek/bono/poliçe gibi belgeler, ispat zincirini oluşturur. Alacak bir hizmete mi, mal satışına mı, kira veya lisans ilişkisine mi dayanıyor? Bu ayrım takip türünü etkiler. İspat yükünün nasıl dağıldığını bilmek, ileride doğabilecek itirazları zayıflatır. Bir icra avukatı, delil mimarisini kurarken ek dokümantasyon ihtiyacını tespit eder, eksikleri hızla tamamlar ve dosyayı hızlı takip için hazırlar.
Önleyici Hukuk: Tahsilatı Daha Sözleşmede Kazanın
En hızlı tahsilat, çoğu zaman sözleşme masasında kazanılır. Net vade, temerrüt faizi, cezai şart, yetkili icra dairesi/mahkeme, tahkim veya arabuluculuk klozları, gizlilik ve rekabet yasağı hükümleri; ilerideki itirazları bastırır. Teminat mimarisi kurmak (ticari işletme rehni, araç rehni, ipotek, banka teminat mektubu, şahsi kefalet), riskleri dağıtır. Kambiyo senedi kullanılıyorsa metnin eksiksiz düzenlenmesi (vade, keşide, lehdar, ciro zinciri) takipte hız avantajı sağlar. Bir icra avukatı, sözleşme şablonlarınızı sektörünüze göre optimize eder; “bugünün kolaylığı” için yarının tahsilatını riske atmazsınız.
Vade Dolduysa: Kibar Hatırlatmadan Resmî İhtara
Vade öncesi nazik hatırlatmalar, vade gününde otomatik bildirimler ve kısa “ödeme fırsatı” pencereleri, çoğu alacağı dava dışı kapatır. Vade geçtikten sonra hukuki süreci tetikleyen adım, usule uygun ihtarname/KEP bildirimidir. İhtar; borcun kalemlerini, ödeme süresini, faiz türünü ve ödenmezse başvurulacak yasal yolu açıkça belirtmelidir. İhtarın tonu profesyonel olmalı; “ilişkiyi yakma” riskini azaltırken, ciddiyeti net biçimde yansıtmalıdır. Bu aşamada bir icra avukatı, metni hem müzakere kapısını açık tutacak hem de icra kabiliyeti sağlayacak biçimde kaleme alır.
Arabuluculuk ve Uzlaşma Penceresi
Bazı ticari uyuşmazlıklarda arabuluculuk dava şartıdır; diğerlerinde de maliyet ve zaman avantajı sunar. Rasyonel bir uzlaşma, iskonto karşılığı peşin ödeme, güçlü teminat destekli taksit, temlik veya mahsupla çözüm üretebilir. Stratejik soru şudur: “Bugün daha az ama kesin tahsilat mı, yoksa uzun yargılama sonunda belirsiz daha yüksek tahsilat mı?” İyi bir icra avukatı, borçlunun ödeme gücünü, teminat kapasitesini ve davranış profilini analiz ederek doğru pazarlık çerçevesini kurar.
Doğru Takip Türünü Seçin: Karar Ağacı
Takip seçimi, hız, maliyet ve başarı olasılığının ana belirleyicisidir.
- İlamsız genel haciz: Sözleşme/fatura/cari ilişkisine dayalı alacaklarda standart yoldur. İtiraz gelirse itirazın iptali davası veya şartları varsa itirazın kaldırılması uygulanır.
- Kambiyo senetlerine mahsus haciz: Çek/bono/poliçe varsa en hızlı yollardan biridir; itiraz alanı dardır. Senedin şekil şartları ve ciro zinciri kritik önemdedir.
- İlamlı takip: Mahkeme kararı, tahkim ilamı veya ilam niteliğinde belge mevcutsa gecikmeden ilamlı yolla icraya gidilir.
- Rehnin paraya çevrilmesi: Rehin/ipotek varsa doğrudan teminatı nakde çevirmek rasyoneldir. Ekspertiz ve satış planlaması gerekir.
- Kira alacağı ve tahliye: Ticari kiralamalarda alacakla birlikte tahliye de yürütülebilir.
Her dosyada bir icra avukatı, delil gücü, teminat yapısı ve borçlu profilini değerlendirerek en kısa ve güvenli hattı önerir.
Kanıt Mimarisi: İspat Zincirini Kusursuz Kılın
Tacirler arasında yazılı delil esastır. E‑fatura/e‑arşiv, sevk irsaliyesi, teslim tutanağı, sipariş teyidi ve cari mutabakat yazışmaları, “teslim edilmedi” ve “ayıplı ifa” savunmalarını kırar. Banka dekontları ve hesap ekstreleri, ödeme iddialarını test eder. E‑posta/KEP kayıtları, sözlü mutabakatı yazılı hale getirir. Sistematik arşivleme, delil bulmayı hızlandırır. Bir icra avukatı, dava/itiraz aşamasında hangi belgenin hangi hukuki değere sahip olduğuna göre dosyayı kurgular.
Tebligat Stratejisi: Süreleri Siz Belirleyin
Usulsüz tebligat, süreci aylarca geriye atabilir. Adres araştırması, MERSİS/Ticaret Sicil kayıtları, vergi levhası ve sözleşme adresi kontrolü ilk adımdır. UETS/KEP kullanımının zorunlu olduğu tüzel kişiler için elektronik tebligatın aktif olması takip hızını belirler. Alternatif tebligat yolları (yönetici, muhtar, ilanen) gerektiğinde devreye alınır. Tebligatta hata payını düşürmek, bir icra avukatı için operasyonel önceliktir.
Haciz Planlaması: Doğru Varlığa Doğru Anda
Haciz hedefleri, likidite ve değer/masraf oranına göre sıralanır: banka hesapları, POS gelirleri, üçüncü kişideki alacaklar, araçlar, taşınmazlar, stok, makine/ekipman ve fikri hak gelirleri. E‑haciz, araç yakalama, tapu haczi, üçüncü kişi haciz ihbarnameleri birlikte koordine edilir. Hacze “hedef haritası” ile gitmek, sahada zaman ve maliyeti azaltır. Deneyimli bir icra avukatı, hangi varlığın en hızlı nakde döneceğini bilir, sırayı buna göre kurar.
Satış ve Paylaştırma: Değeri Korumak
Kıymet takdiri, ekspertiz ve satış ilanı süreçleri titizlik ister. Düşük takdir, alacağın karşılığını düşürür; yüksek takdir, ihaleye ilgiyi azaltabilir. Satışın mevsimsel ve sektörel takvimi, özellikle stok ve ekipmanlarda fiyatı etkiler. Paylaştırma aşamasında rüçhanlı alacaklar ve rehinli alacaklar dikkate alınarak en yüksek net tahsilat hedeflenir. Bu dengeyi kurmak, icra avukatının deneyimiyle doğrudan ilişkilidir.
Uzlaşma ve Yapılandırma Taktikleri
“Litigation or negotiation?” sorusu her aşamada masadadır. Peşin ödeme indirimi, teminat güçlendirme, kısa vadeli taksit, blok ödeme, temlik, mahsup, pay senedi/varlık devirli çözümler; verilerle desteklenirse en kârlı rotayı sağlayabilir. Uzlaşma metinlerinin icra kabiliyeti (ilam niteliğinde belgeye bağlama, cezai şart, temerrüt maddeleri) mutlaka sağlanmalıdır. İyi kurgulanmış bir uzlaşma; icra avukatı için kestirme yol değil, kontrollü bir risk yönetimidir.
Sektörel Farklılıklar: Aynı Yol Haritası Herkes İçin Çalışmaz
- İmalat: Sevk/teslim kayıtları ve kalite raporları kritik; makine rehni güçlü teminat.
- Perakende/bayilik: Teminat mektupları, senet paketleri ve risk limitleri ile koruma.
- Lojistik/depolama: Zıya/hasar itirazlarına karşı sigorta poliçeleri ve tutanaklar.
- İnşaat: Hakediş, teminat mektubu, avans ve gecikme cezaları; alt yüklenici ilişkileri.
- Teknoloji/e‑ticaret: SLA, veri güvenliği ve platform ödemeleri; üçüncü kişi haczi.
- Sağlık/medikal: Teslim kayıtlarının yeknesak arşivi; kamu–özel farklarının yönetimi.
Bir icra avukatı, sektör dinamiklerine göre delil ve takip stratejisini özelleştirir.
Uluslararası ve Yabancı Para Alacakları
İhracat–ithalat yapan şirketlerde sözleşme dili, yetki ve uygulanacak hukuk, Incoterms teslim ve risk geçişi kuralları, kur farkı ve faiz hükümleri net olmalıdır. Tahkim şartı varsa, ilamın icrası köprüsü en baştan planlanmalıdır. Yabancı para alacaklarında kur tarihleri ve hesap mantığı açıkça formüle edilmelidir. Bu karmaşık zeminde bir icra avukatı, uluslararası tahsilatın hem sözleşme hem de takip ayağını birlikte yönetir.
KPI ve Raporlama: Yönetilebilir Olan Ölçülür
Tahsilat bir “yapıldı–yapılmadı” meselesi değildir; performans yönetimidir. DSO (Days Sales Outstanding), itiraz oranı, tahsilat oranı, ortalama takip süresi, masraf/tahsilat oranı, uzlaşma başarısı, satış sonrası dağıtım süresi gibi göstergeler düzenli raporlanmalıdır. İcra avukatı ve finans ekibinin ortak dashboard’u, nakit akış projeksiyonlarını isabetli kılar.
Sık Yapılan Hatalar ve Çözümleri
- Geç kalmak: Vade sonrası beklemek, borçlunun malvarlığı planlamasına fırsat verir. Çözüm: Otomatik tetikleyici takvim.
- Eksik delil: İspat zinciri zayıftır. Çözüm: Sözleşme ve teslim süreçlerini standardize etmek.
- Yanlış takip: Kambiyo imkânı varken genel haciz açmak gibi. Çözüm: Karar ağacı.
- Zayıf tebligat: Süreler boşa gider. Çözüm: UETS/KEP ve adres teyidi.
- Plansız haciz: Masraf artar, sonuç alınmaz. Çözüm: Varlık haritası.
- Uzlaşma fırsatını kaçırmak: Kârlı anlaşmalar elden kaçar. Çözüm: Veriye dayalı pazarlık.
SSS: Şirket Alacağı Nasıl Tahsil Edilir?
Soru 1: En hızlı tahsilat hangi takipte olur?
Cevap: Kambiyo senetlerine mahsus takip, şartları oluşmuşsa genellikle en hızlıdır; itiraz alanı dardır. Teminatlı dosyalarda rehnin paraya çevrilmesi de güçlü bir seçenektir. Diğer hallerde ilamsız genel haciz açılır ve itiraz yönetimi belirleyici olur. İyi bir icra avukatı, dosyayı görmeden genelleme yapmaz; delil ve teminat gücüne bakar.
Soru 2: İtiraz gelirse süreç biter mi?
Cevap: Hayır. İtirazın iptali davası açılabilir; koşulları varsa itirazın kaldırılması da mümkündür. Geçici koruma tedbirleriyle (ihtiyati haciz vb.) alacağın değeri korunur. İcra avukatı, itiraz türünü analiz eder ve dosyayı hızla ana hatta döndürür.
Soru 3: Uzlaşma mı, yargılama mı daha mantıklı?
Cevap: Borçlunun ödeme niyeti, teminat gücü ve nakit ihtiyacı ile masraf–zaman denklemi birlikte değerlendirilir. Peşin/taksit–teminat kombinasyonlu anlaşmalar çoğu kez toplam getiriyi artırır. İyi yazılmış bir uzlaşma metni, bozulma halinde hızlı icra güvencesi sağlar.
Soru 4: Masrafları kim karşılar?
Cevap: Başlangıçta alacaklı avanslar; süreç sonunda haksız çıkan taraf giderleri üstlenir. Şeffaf masraf planı, bütçe kontrolünü kolaylaştırır.
Soru 5: Hangi belgelerle hemen takibe başlanır?
Cevap: Sözleşme, fatura, teslim/irsaliye, cari mutabakat ve varsa çek/bono–teminat mektubu çoğu dosya için yeterlidir. Eksikler hızla tamamlanır. İcra avukatı, delil listesini dosyaya özgü genişletir.
Soru 6: Yabancı para alacaklarında nelere bakılır?
Cevap: Kur tarihi, faiz türü, uygulanacak hukuk ve yetki; ayrıca tahkim–ilam–icra köprüsü. Uluslararası tahsilat tecrübesi olan bir icra avukatı, bu başlıkları eşgüdümle yönetir.
Operasyonel Kontrol Listesi (Checklist)
- Ön analiz: Alacağın hukuki dayanağı ve tutar kalemleri net mi?
- Delil: Sözleşme, fatura, teslim ve cari mutabakat eksiksiz mi?
- Takip seçimi: Kambiyo/ilamsız/ilamlı/rehin doğru mu?
- Tebligat: Adres teyidi ve UETS/KEP aktif mi?
- Haciz: Banka–araç–taşınmaz–üçüncü kişi sıralaması yapıldı mı?
- Satış: Kıymet takdiri ve ihale stratejisi hazır mı?
- Uzlaşma: Rasyonel teklif çerçevesi ve teminat hazır mı?
- Raporlama: KPI ve bütçe takibi kurulmuş mu?
Örnek Yol Haritası: 60 Günlük Hızlandırılmış Tahsilat
Gün 0–3: Delil ve adres teyidi, takip türü kararı. Gün 4–7: Takip açılışı, ödeme emri. Gün 8–20: Tebligat, borçlu iletişimi, ihtiyati haciz değerlendirmesi. Gün 21–30: İtirazın iptali/kaldırılması veya hacze geçiş. Gün 31–45: E‑haciz, üçüncü kişide alacak haczi, araç yakalama, uzlaşma penceresi. Gün 46–60: Satış süreci veya yapılandırmanın icrası. Her adımda icra avukatı, masraf–fayda dengesini ve başarım göstergelerini kontrol eder.
Etik ve İtibar Yönetimi
Tahsilat süreci, yalnızca “parayı almak” değildir; uzun vadeli ticari ilişkilerin yönetimidir. Sert ama adil bir dil, KVKK ve ticari sırların korunması, borçlu iletişiminde profesyonellik, marka itibarını korur. İyi bir icra avukatı, hukuki sıkılığı kurumsal nezaketle dengeler.
Gelecek Perspektifi: Dijital İcra
Elektronik tebligat, e‑haciz, e‑satış ve dijital arşiv; süreçleri hızlandırıyor. Büyük portföylerde veri analitiği, gecikme ihtimalini öngörerek önleyici aksiyonları tetikliyor. Yapay zekâ destekli belge inceleme, ispat zincirindeki boşlukları erken yakalıyor. İcra avukatı, teknolojiyi süreç verimine dönüştürür.
Doğru Sırayla Doğru Araçları Kullanın
Şirket alacağı tahsilatında başarı; sözleşme masasında kurulan teminat mimarisi, vade sonrası akıllı iletişim, doğru takip türü, güçlü delil, hızlı tebligat, planlı haciz, değer odaklı satış ve rasyonel uzlaşmanın birleşimidir. Bütün bu adımların ortak paydasında, deneyimli bir icra avukatı bulunur. Yol haritalarını verilerle oluşturmak, süreci şeffaf raporlamak ve her aşamada masraf–fayda dengesini gözetmek; alacağın “deftere yazılı” olmaktan çıkıp “kasaya giren” değere dönüşmesini sağlar.
Takip Türlerinin Derinlemesine İncelenmesi
İlamsız Genel Haciz Yoluyla Takip
İlamsız takip, en yaygın ve esnek yöntemdir. Alacaklı, icra dairesinden ödeme emri çıkarır; borçlu yasal sürede borca, imzaya, yetkiye veya zamanaşımına itiraz edebilir. Bu itiraz, takibi durdurur; alacaklı itirazın iptali davası açar. Burada ispat gücü belirleyicidir. Sözleşme, fatura ve teslim belgeleri ne kadar sistematikse, dava o kadar hızlı ilerler. Deneyimli bir icra avukatı, dava dilekçesinde alacağın hukuki temelini, faiz türünü ve zamanaşımı hesabını hatasız kurar.
Kambiyo Senetlerine Mahsus Takip
Kambiyo özel takibi, hız ve itiraz alanının darlığıyla öne çıkar. Senedin zorunlu unsurlarından birindeki küçük bir hata bile süreci boşa düşürebilir. Özellikle bono metninde bedelin yazı ve rakamla uyumu, vade tarihi, düzenleme yeri ve imza, ciro silsilesindeki kopukluklar incelenmelidir. İmzaya itiraz geldiğinde bilirkişi ve grafoloji süreci devreye girer. İcra avukatı, senedin kambiyo vasfını korumak için şirket içi senet şablonlarını standartlaştırmayı önerir.
İlamlı Takip ve Tahkim İlamı
Mahkeme kararı alınmışsa veya arabuluculuk anlaşması ilam niteliğinde belgeye bağlanmışsa, ilamlı takip yoluyla doğrudan icraya gidilir. Bu hatta borçlunun itiraz alanı sınırlıdır; asıl rekabet, haciz–satış katmanında yaşanır. Tahkim ilamlarının icrası, milletlerarası usul hükümlerine göre planlanır; icra avukatı bu köprüyü baştan kurar.
Rehnin Paraya Çevrilmesi
Teminat gücü yüksek dosyalarda rehin yoluyla icraya gitmek rasyoneldir. Ticari işletme rehni, araç rehni ve ipotek senaryolarında değerleme ve ihale planlaması kritik rol oynar. Rehinli alacaklıların sırası, paylaştırma aşamasında tahsilat oranını belirler. Teminatın sigorta ve bakım kayıtları da satış değerini etkiler.
İtiraz Türleri ve Karşı Argümanlar
Borca İtiraz
“Mal/hizmet teslim edilmedi”, “ayıplı ifa”, “bedel fahiş” gibi iddialar sık görülür. Çözüm; sevk irsaliyesi, teslim–tesellüm, kalite raporları ve yazışmalarla zinciri kurmaktır. Ek olarak, cari mutabakat ve itirazsız ödeme davranışı borcun varlığını güçlendirir.
İmzaya İtiraz
İmzanın aidiyeti reddedildiğinde, şirket imza sirküleri ve yetki belgeleriyle birlikte ıslak imza örnekleri toplanır. Kambiyo senedinde keşide yeri, tarih ve imza yanılgıları en sık sorunlardır. İcra avukatı, grafoloji sürecini kısa tutmak için ön rapor stratejisi kurgulayabilir.
Yetki ve Zamanaşımı İtirazı
Sözleşmede açık yetki klozu varsa, yetki itirazı hızla bertaraf edilir. Zamanaşımında ise kesici/bölen işlemler kronolojik tabloyla ortaya konur. Hesap hataları, güçlü dosyaların bile tökezlemesine yol açabilir; bu nedenle zaman çizelgesi net olmalıdır.
Faiz, Kur Farkı ve Maliyet Hesapları
Faiz Türleri
Sözleşme temerrüt faizi, yasal ve ticari faiz, avans faizi gibi türler dosyaya göre değişir. Faiz, alacağı büyütür ama orantısız talep müzakereyi zorlaştırabilir. İcra avukatı, “adil ama caydırıcı” dengeyi kurar.
Kur Farkı
Dövizli sözleşmelerde kur farkı talebi, teslim ve fatura tarihleriyle ilişkilendirilir. Kur tarihinin yanlış seçimi, önemli bir farkın kaybına yol açabilir. Ayrıca kurdaki volatilite, uzlaşma kararını etkiler; bazen hızlı peşin tahsilat, kur avantajı beklemekten daha rasyoneldir.
Maliyet–Fayda Analizi
Harç, bilirkişi, kıymet takdiri, satış ve tebligat masrafları; dosya değerine göre tartılmalıdır. Küçük meblağlı dosyalarda hedef “hızlı döngü”dür; yüksek meblağda teminat ve ihtiyati haciz öncelik kazanır.
Borçlu İletişimi: Profesyonel ve Etkili Çerçeve
İlk Mesaj
İlk yazışmanın tonu belirleyicidir. “Şirket–şirket” düzleminde, saygılı ama net, veri temelli bir dil kullanılmalıdır. Ödemeyi kolaylaştıracak pratikler (IBAN, ödeme linki, taksit planı, erken ödeme indirimi) ile “kolay yol” parlatılır; aynı metinde yasal hatırlatma yapılır.
Pazarlık Parametreleri
Peşin ödeme indirimi yüzdesi, taksit sayısı, teminat türü, iskonto–faiz dengesi ve ihlal halinde devreye girecek yaptırımlar net yazılmalıdır. İcra avukatı, “kazan–kazan” psikolojisini korurken müvekkilin riskini limitler.
Zor Dosyalarda Çerçeve
İletişim saldırgan değil; objektif ve tutanak altına alınabilir nitelikte olmalıdır. Yüz yüze görüşmelerde kısa notlar, toplantı özetleri ve teyit e‑postaları ileride delile dönüşür.
ERP–CRM Entegrasyonu ve Hukuk Süreci
Veri Doğruluğu
Hukuki sürecin hızı, ERP/CRM sistemlerindeki veri kalitesine bağlıdır. Fatura–irsaliye–teslim bağlarının otomatik eşleşmesi, delil üretir. İcra avukatı, finans ve IT ile bir “tahsilat verisi” standardı oluşturur.
Otomasyon
Vade yaklaşınca otomatik hatırlatma, vade gününde bildirim, vade sonrası ihtar taslağı ve tebligat süreçlerine veri akışı; “insan hatasını” azaltır. Dashboard’lar karar destek sunar.
Ekip ve Rol Dağılımı
İç Ekip
Satış, finans, hukuk ve lojistik birimleri, tahsilat komitesi altında haftalık toplanır. Saha ekipleri haciz planında lojistik destek verir. Yönetim sponsorluğu süreç disiplinini artırır.
Dış Paydaşlar
İcra avukatı, icra dairesi, değerleme uzmanı, yediemin, noter, KEP hizmet sağlayıcısı ve tahkim/uzman bilirkişilerle koordinasyonu yönetir.
ESG ve Uyum Perspektifi
Tahsilat süreçlerinde çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) ilkeleri göz ardı edilmemelidir. Hassas sektörlerde (sağlık, eğitim) iletişim diline özen, şirketin sosyal lisansını korur. KVKK ve ticari sırların korunması hukuki bir zorunluluktur.
Örnek Metinler ve Kloz Taslakları
Temerrüt Bildirimi Taslağı
“… İşbu yazı ile, … tarihli … numaralı faturalarınıza ilişkin toplam … TL/Döviz borcunuzun, işbu bildirimin tebliğinden itibaren … gün içinde ödenmemesi hâlinde, temerrüt faizi ve masraflar ile birlikte yasal yollara başvuracağımızı bilgilerinize sunarız…”
Uzlaşma Protokolü Çerçevesi
Peşin ödeme indirimi, taksit planı, teminatın türü ve teslimi, ihlal halinde icra kabiliyeti ve yetki klozu netleştirilir. Metin sade, ölçülebilir ve ilam niteliğine elverişli yazılmalıdır.
Risk Skorlama Modeli
Vade ihlali sıklığı, sipariş iptal oranı, geçmiş itiraz davranışı, sektörel dalgalanma ve kamu kayıtları gibi parametrelerle borçlu skoru oluşturulur. Skor, takip türü ve haciz önceliklerine rehberlik eder. İcra avukatı, veri biliminden beslenen bu yaklaşımı hukuk pratiğine uyarlar.
Vaka Çalışmaları (Temsili)
Orta Ölçekli Sanayi Şirketi – Kambiyo Hattı
Vadeli satışlarda bono paketi kullanıldı. Borçlu itiraz etti; imza grafoloji ile doğrulandı. E‑haciz ve üçüncü kişi hacziyle 45 günde tahsilat sağlandı. Uzlaşma teklifine karşı “peşin + teminat” modeli tercih edilmedi; zira banka hesapları güçlüydü.
Perakende Zinciri – İlamsız Takip ve Uzlaşma
Fatura–irsaliye–teslim zinciri kusursuzdu. Borçlu “ayıplı ifa” dedi; kalite raporlarıyla çürütüldü. Haciz talebi öncesi peşin ödeme indirimiyle 30 günde dosya kapandı.
Lojistik Firması – Rehinli Tahsilat
Ticari işletme rehni vardı. Kıymet takdiri ve hızlı ihale ile nakde dönüldü; rehinli alacak sırası sayesinde net tahsilat oranı yükseldi.
Arıza Giderme: Süreç Tıkanınca Ne Yapmalı?
Tebligat Dönmüyorsa
Adres güncelleme, UETS ve alternatif usuller devreye alınır. Gerekirse ilanen tebligat planlanır. Adres tespitinde kamu–özel veri kaynakları taranır.
Hacizde Mal Yok Görünüyorsa
Üçüncü kişi alacakları, POS gelirleri, platform ödemeleri ve gizli varlıklar araştırılır. Gerekirse ihtiyati haciz ile borçlunun hareket alanı daraltılır.
Satış İlgisi Zayıfsa
Takdir değerini gözden geçirmek, ilan mecralarını çeşitlendirmek ve ihaleye katılımcı tabanını genişletmek gerekir. Mevsimsel takvim, stok ve ekipmanlarda fiyatı belirgin etkiler.
Kurumsal Öğrenme ve Kapanış Analizi
Her dosya kapanışında “ne işe yaradı/ne yaramadı” raporu hazırlanır. Kapanış toplantıları, sözleşme ve teslim süreçlerine geri besleme verir. Böylece tahsilat, şirket kültürünün bir parçası hâline gelir.
Strateji, Disiplin ve İcra Avukatı Eşgüdümü
Şirket alacaklarının tahsilinde mucize yoktur; iyi kurgu, hızlı icra ve disiplinli takip vardır. Sözleşmede alınan önlemler, vade sonrası doğru ton, doğru takip türü, güçlü delil, etkili tebligat, planlı haciz, değer odaklı satış ve akılcı uzlaşma; aynı zincirin halkalarıdır. Bu halkaları bir arada tutan ise, teknik bilgisi ve saha deneyimiyle süreci yöneten icra avukatıdır. Doğru sırayla doğru araçları kullanın; alacaklarınızı kasaya zamanında ve güvenle taşıyın.
Stratejik Müzakere Diyalogları (Örnek İfadeler)
Aşağıdaki örnek cümleler, ton ve çerçeveyi göstermek içindir; her dosyada metin, somut verilere göre uyarlanmalıdır:
• “Sayın Yetkili, … tarihli … numaralı faturalarınıza ilişkin toplam bakiye için yapılandırma talebinizi aldık. Nakit akışınızı zorlamayacak, ancak alacağımızı güvence altına alacak bir model üzerinde uzlaşabiliriz. Peşin %20 indirim veya 3 taksit + banka teminat mektubu alternatiflerini değerlendirmenize sunuyoruz.”
• “Ödeme niyetinizi teyit ediyor, teminatın niteliğini netleştirmek istiyoruz. Teminat mektubu sunulamayacaksa, çek/bono paketiyle birlikte taşınır rehni seçeneğini masaya koyabiliriz.”
• “Teslim ve kalite kayıtlarımızı ekte paylaştık. ‘Ayıplı ifa’ iddianızın delille desteklenmesi halinde gerekli düzeltmeleri konuşuruz; aksi halde takibe devam edeceğiz.”
• “Müzakerenin başarıyla tamamlanması için, ödeme planını ilam niteliğinde belgeye bağlayalım. İhlal halinde doğrudan icraya gidebilmemiz, sürecin hızını ve maliyetini öngörülebilir kılacaktır.”
• “Peşin ödeme indirimi teklifimiz, bugün için geçerlidir; vade uzadıkça faiz ve masraf artacağı için bu oranı koruyamayabiliriz.”
Bu yaklaşım, “sert ama adil” tonun örneğidir. Bir icra avukatı, müzakereyi duygudan arındırıp veriye, teminata ve zaman çizelgesine bağlar. Borçlunun güvenini zedelemeyen, fakat caydırıcılığı koruyan çerçeve; çoğu dosyada hızlı kapanışı mümkün kılar. Unutulmamalıdır ki iyi müzakere, net teklifler ve net sonuçlar demektir. “Belirsiz sözler” yerine “ölçülebilir adımlar” esastır: tarih, tutar, teminat, ihlal maddesi.
Ek Not: Müzakere ile takip aynı anda yürütülebilir. Takip başlatılmışken görüşmek, hukuki hakları zayıflatmaz; tam tersine ciddiyet sağlar. Yalnız, atılacak her e‑posta ve mesajın ileride delil olabileceği unutulmamalı; profesyonel, kısa ve doğrulanabilir içerikte yazılmalıdır. İşte bu nedenle, icra avukatı gözetiminde hazırlanan teklif ve protokoller, hem ticari ilişkiyi hem de alacağın icra kabiliyetini korur.
